22 Mart 2009 Pazar

Pir Sultan Abdal



-->
Pir Sultan Abdal


Yaşamıyla ilgili türlü söylenceler ileri sürülen halk ozanlarından biri
de Pir Sultan Abdal'dır. Yaşamı üzerinde kesin, açık seçik bilgilerden
yoksunuz ama kimi belirtiler de var.
16. yüzyılda yaşadığı kesin. Kimileri, şiirlerinin birindeki bir
dizeye dayanarak, Pir Sultan'ın Yemen'den gelme olduğunu ileri sürüyorlar, aile
kökenini Yemen'e bağlama eğiliminde görünüyorlar. Kimi araştırmacılara göre, Pir
Sultan'ın Yemenli kökenden olması düşünülemez. Bu dize, Peygamber'e
yakınlığı belirleme amacına yöneliktir. Bu kanıda olanlar da, Pir Sultan'ın
bir şiirine dayanarak O'nun Horasan'dan, Hoy'a göç etmiş, oradan da Anadolu'ya
geçerek Sivas'a yerleşmiş olabileceği üzerinde duruyorlar. Bu araştırmacılar,
ozanın kimi nefeslerinde Horasan'dan söz etmesinin de, bu kanıyı doğrulayacağını ileri sürüyorlar.
Bilinen odur ki Pir Sultan Abdal'ın asıl adı Haydar'dır. Üç oğlu, bir
kızı vardır. Kızının adı Sanem'dir. Sivas'ın Banaz köyünde doğmuştur. Düzenli
bir eğitim öğrenim görmemiş bile olsa, okuma yazma bilen, Alevi-Bektaşi
Tarikatı'nda olan, Alevilik yoluna baş koyan, Osmanlılara karşı çıkan, gözünü
budaktan sakınmayan, inancasını savunmada kesin kararlılık gösteren bir halk
ozanıdır.
Özellikle Alevi-Bektaşi edebiyatında, bu inancanın yürürlükte olduğu
yörelerde büyük etkinliği olan bir ozan.
Halk şiiri geleneğine uygun, bu geleneği geliştirerek sürdüren bir
tutumu var. Yalın, etkili, düzgün bir söyleyiş içinde. Savaşımını da, inancasını
da, inancası dışında söylediği sevi, doğa vb. şiirlerde de, coşkulu, renkli,
yapmacıklı süslemelerden ırak, yalınlığın içinden büyük şiirseliğe ulaşabilmenin
ustalığına varmış, bugün bile tadına varılarak okunan ya da söylenen şiirleri
bize kalmış, önemli bir ozan Pir Sultan Abdal.
Yaşamının ayrıntılarını tümüyle bilmesek bile, bize bıraktığı şiirsel tatlar,
ustalıklı söyleyişler, O'nun gizemci halk şiirinin büyük, unutulmaz
ustalarından biri olduğunu kanıtlamaya yeterli görünüyor.









Hiç yorum yok: